Kỹ năng nghe tiếng Anh luôn là một trong những kỹ năng “khó nuốt” đối với người học. Dù bạn học để giao tiếp hàng ngày, để du học, hay để thi lấy chứng chỉ như IELTS hoặc TOEIC, thì kỹ năng nghe luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng.
Việc nghe tốt không chỉ giúp bạn hiểu được người bản xứ nói gì, mà còn hỗ trợ rất nhiều trong việc:
- Cải thiện khả năng phản xạ trong giao tiếp
- Tự học từ vựng và cấu trúc câu qua ngữ cảnh
- Rèn luyện cách phát âm và ngữ điệu chuẩn
- Tăng khả năng hiểu nội dung phim, podcast, tài liệu tiếng Anh
Trong bài viết này, Jolo sẽ hướng dẫn bạn chi tiết các mẹo luyện nghe tiếng Anh hiệu quả, phù hợp cho mọi trình độ từ cơ bản đến nâng cao – và đặc biệt là bạn có thể áp dụng hàng ngày mà không cần quá nhiều thời gian hay công cụ phức tạp. Cùng khám phá xem nhé!
1. Chọn Tài Liệu Nghe Phù Hợp Với Trình Độ Của Bạn
Đừng “đốt cháy giai đoạn” bằng cách ép bản thân nghe những đoạn audio quá khó, tốc độ nhanh, từ vựng chuyên ngành hoặc không có phụ đề.
Hãy chọn tài liệu theo đúng trình độ của bạn:
- Mới bắt đầu (Beginner): Nên bắt đầu với các video, podcast có tốc độ chậm, giọng đọc rõ, chủ đề quen thuộc. Ví dụ: BBC Learning English – The English We Speak, VOA Learning English, truyện thiếu nhi.
- Trung cấp (Intermediate): Có thể chuyển sang nghe các đoạn hội thoại trong phim sitcom như Friends, How I Met Your Mother hoặc các vlog tiếng Anh đơn giản.
- Nâng cao (Advanced): Có thể luyện nghe với TED Talks, phim không phụ đề, bản tin thời sự quốc tế, podcast chuyên sâu như The Daily, Stuff You Should Know...
Mẹo nhỏ: Nếu bạn nghe một đoạn và hiểu dưới 50%, hãy chọn tài liệu dễ hơn. Tốt nhất là chọn đoạn mà bạn có thể hiểu được khoảng 70% ngay lần đầu nghe.
2. Nghe Chủ Động - Luyện Tập Như Một Vận Động Viên
Nghe không chỉ là “nghe chơi cho vui” hoặc “bật lên cho có tiếng”. Bạn cần nghe chủ động, nghĩa là:
- Tập trung cao độ khi nghe
- Dừng lại để ghi chép từ vựng hoặc cấu trúc câu lạ
- Đặt câu hỏi cho nội dung vừa nghe: Ai? Ở đâu? Cái gì? Tại sao?
- Tự kiểm tra xem mình hiểu đúng chưa
Ví dụ: Bạn nghe câu “I was supposed to meet her yesterday, but she didn’t show up.”
– Hãy ghi chú lại cụm “was supposed to”, “show up” và tra nghĩa → sau đó tự đặt lại 1 câu mới với cụm đó.
Ngoài ra, bạn có thể thử kỹ thuật “Shadowing” – nghe và lặp lại ngay theo người nói. Đây là cách giúp bạn bắt chước ngữ điệu, nhấn âm và phát âm giống người bản xứ. Dù lúc đầu hơi khó, nhưng sau 2–3 tuần bạn sẽ thấy nói tiếng Anh tự nhiên hơn rất nhiều.
3. Luyện Nghe Theo Từng Bước - Đừng Cố Hiểu Hết Ngay Lập Tức
Nhiều người nghe tiếng Anh mà không hiểu liền cảm thấy nản. Đó là điều bình thường! Ngay cả người bản xứ khi nghe tiếng địa phương, giọng lạ, họ cũng phải nghe lại nhiều lần.
Hãy luyện theo 3 bước:
- Nghe lần 1 (Không phụ đề): Tập trung bắt ý chính. Đừng quan tâm tới từng từ.
- Nghe lần 2 (Có phụ đề tiếng Anh): So sánh những gì mình nghe đúng/sai. Tra từ mới, ghi chú.
- Nghe lại (Không phụ đề): Kiểm tra sự tiến bộ. Lúc này bạn sẽ nghe rõ hơn lần đầu rất nhiều.
Ví dụ ứng dụng: Xem video “Learn English with Harry Potter” trên YouTube → Nghe lần 1 không phụ đề → lần 2 có phụ đề → lần 3 tắt phụ đề, lặp lại giọng nhân vật.
4. Luyện Nghe Theo Chủ Đề Quen Thuộc
Nghe theo từng chủ đề quen thuộc như: giới thiệu bản thân, du lịch, mua sắm, trường học, công việc, thời tiết… giúp bạn đoán nghĩa dễ hơn và học từ vựng theo cụm.
Hãy tạo thói quen chọn 1 chủ đề mỗi tuần. Ví dụ:
- Tuần 1: Du lịch (travel)
- Tuần 2: Học tập (school/study)
- Tuần 3: Sức khỏe (health)
- Tuần 4: Công việc (jobs)
Từ đó bạn tìm podcast, video hoặc đoạn hội thoại xoay quanh các chủ đề đó.
Gợi ý: Trên trang Elllo.org có hàng trăm bài nghe theo chủ đề, phù hợp mọi trình độ.
5. Học Một Cách Lặp Đi Lặp Lại - Cách Não Bộ Ghi Nhớ Lâu Dài
Nhiều người học nghe rất “mỏng” – nghĩa là chỉ nghe mỗi tài liệu một lần, sau đó bỏ luôn. Trong khi thực tế, bộ não ghi nhớ hiệu quả hơn khi được “tiếp xúc lặp lại” nhiều lần.
Chọn 1 đoạn audio hoặc video ngắn (1–3 phút), luyện theo cách sau:
- Ngày 1: Nghe lần đầu không phụ đề → nghe lần 2 có phụ đề
- Ngày 2: Nghe lại 1–2 lần, ghi chú lại các cụm hay
- Ngày 3: Tự nhại lại hoặc kể lại nội dung
- Ngày 4: Nghe lại không phụ đề – kiểm tra mức hiểu
Sau 1 tuần bạn sẽ cảm thấy đoạn đó “quen như nằm lòng”, và nhiều từ/cấu trúc sẽ tự động ghi nhớ trong đầu bạn.
6. Tạo Thói Quen Nghe Tiếng Anh Mỗi Ngày
Không cần bạn phải dành hàng tiếng đồng hồ mỗi ngày. Chỉ cần 15–30 phút mỗi ngày, đều đặn trong 1 tháng, bạn sẽ thấy kỹ năng nghe cải thiện rõ rệt.
Bạn có thể lồng ghép việc luyện nghe vào thói quen hàng ngày:
- Sáng sớm: Nghe podcast trong lúc đánh răng, ăn sáng
- Trên đường đi học/làm: Nghe audio khi đi xe bus, taxi (hoặc xe máy nếu có tai nghe an toàn)
- Khi tập thể dục: Nghe các vlog tiếng Anh truyền cảm hứng
- Trước khi ngủ: Nghe lại đoạn đã học trong ngày, không cần hiểu hết – để ngôn ngữ “thẩm thấu” dần
Bí quyết: Biến tiếng Anh thành một phần của cuộc sống, thay vì xem nó là một môn học phải “chịu đựng”.
7. Kết Hợp Kỹ Năng Nghe Với Kỹ Năng Nói
Một mẹo rất hiệu quả nhưng ít người áp dụng là: sau khi nghe, hãy nói lại – bằng cách:
- Tóm tắt nội dung bạn nghe được bằng tiếng Anh
- Đóng vai một nhân vật và lặp lại lời thoại
- Ghi âm giọng nói của bạn để so sánh với bản gốc
Việc kết hợp nghe và nói giúp bạn:
- Tăng phản xạ tự nhiên
- Củng cố từ vựng, cấu trúc
- Sửa lỗi phát âm và ngữ điệu
Gợi ý thêm: Tham gia các nhóm học tiếng Anh online (trên Facebook hoặc Zalo), nơi bạn có thể chia sẻ tài liệu nghe và thực hành cùng người khác.
Gợi Ý Tài Liệu Nghe Miễn Phí, Chất Lượng
Dưới đây là một số nguồn tài liệu uy tín, miễn phí để luyện nghe hàng ngày:
- BBC Learning English: https://www.bbc.co.uk/learningenglish/
- VOA Learning English: https://learningenglish.voanews.com/
- Elllo.org: https://elllo.org – 3000+ đoạn hội thoại theo chủ đề
- TED Talks: https://www.ted.com/ – nội dung sâu, phù hợp người nghe nâng cao
- Kênh Youtube học tiếng Anh: Speak English With Vanessa, English With Lucy, EnglishClass101,...
Lời Kết
Việc luyện nghe tiếng Anh không hề khó nếu bạn kiên trì mỗi ngày, chọn đúng phương pháp, và biến việc học thành thói quen. Đừng quá áp lực vì chưa hiểu hết trong lần nghe đầu tiên – điều quan trọng là bạn đang tiến bộ từng chút một. Bạn sẽ ngạc nhiên vì sự tiến bộ của chính mình chỉ sau vài tuần đó!
Hãy để JOLO English đồng hành cùng bạn trên con đường chinh phục IELTS của mình. Liên hệ ngay với JOLO tại https://hoc-ielts.jolo.edu.vn/ hoặc qua hotline 093.618.7791 để bắt đầu hành trình của bạn!
