Việc học từ vựng luôn là nỗi ám ảnh với người học ngoại ngữ, đặc biệt là những người học IELTS khi phải có một lượng từ vựng lớn để chuẩn bị cho kỳ thi. Vậy làm thế nào để có thể ghi nhớ từ vựng tiếng anh lâu dài và hiệu quả? Cùng JOLO English khám phá những phương pháp học từ vựng tiếng Anh để giúp bạn chinh phục band điểm mơ ước trong kỳ thi IELTS nhé!
Vì sao nhiều người học từ vựng IELTS lại nhanh quên?
Học “nhồi nhét” không theo ngữ cảnh
Khi học từ mới, nếu chỉ học theo những danh sách từ vựng đơn lẻ mà không gắn vào các câu, đoạn văn, hoặc tình huống thực tế, điều này có thể dễ khiến bạn khó xây được liên kết mạnh trong não bộ với ý nghĩa của từ. Nghiên cứu chỉ ra rằng học từ vựng trong ngữ cảnh giúp não bộ xử lý thông tin một cách có logic và trật tự, nhờ đó bạn có thể ghi nhớ được từ vựng lâu hơn.
Ghi nhớ thụ động, không có cơ hội sử dụng
Nếu chỉ đọc, nghe hoặc học thuộc một từ mới mà không thực hành nói hoặc viết sử dụng chúng, người học có thể không kích hoạt bộ nhớ đủ mạnh để chuyển những kiến thức từ bộ nhớ tạm thời sang bộ nhớ lâu dài. Kết quả là từ xuất hiện trong bộ nhớ ngắn hạn nhưng bạn sẽ dễ bị quên nếu không có sự ôn lại hoặc sử dụng.
Thiếu hệ thống ôn tập định kỳ
Có rất nhiều nghiên cứu về hiệu quả của việc ôn tập lặp lại ngắt quãng đối với việc ghi nhớ lâu dài. Việc học lại từ mới sau một khoảng thời gian thích hợp giúp củng cố trí nhớ và giảm thiểu việc quên nhanh. Nếu người học chỉ học ồ ạt trong một thời gian ngắn rồi bỏ qua không ôn lại, hầu hết kiến thức sẽ bị mất dần.
Các phương pháp học từ vựng hiệu quả
Phương pháp Spaced Repetition (Lặp lại ngắt quãng)
Phương pháp Spaced Repetition dựa trên nguyên lý “đường cong quên lãng” (Forgetting Curve) của nhà tâm lý học Ebbinghaus: nếu kiến thức không được ôn lại đúng lúc, não bộ sẽ dần quên đi. Điểm đặc biệt của phương pháp này là thay vì phải ôn lại toàn bộ từ vựng cùng lúc, bạn chỉ cần tập trung vào những từ bạn có thể quên. Từ mới sẽ được nhắc lại thường xuyên hơn lúc đầu, và khoảng cách ôn tập sẽ giãn dần khi trí nhớ trở nên vững chắc. Nhờ đó, người học không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn củng cố trí nhớ một cách bền vững, đặc biệt khi việc ôn tập diễn ra sau giai đoạn đã quên một phần, giúp não bộ khắc sâu kiến thức hơn.
Để áp dụng hiệu quả, bạn có thể thực hiện theo 4 bước:
- Bước 1: Thu thập và hệ thống từ vựng. Hãy ghi lại từ mới khi luyện Reading, Listening hoặc khi học bài, sau đó tạo bộ flashcards.
- Bước 2: Lên lịch ôn tập theo khoảng cách giãn dần. Một chu kỳ phổ biến là ôn tập lại sau 1 ngày, 7 ngày, 16 ngày và 35 ngày. Tuy nhiên, bạn cần điều chỉnh lịch tùy độ khó của từ và khả năng ghi nhớ cá nhân.
- Bước 3: Ôn bằng cách chủ động nhớ lại. Thay vì đọc lướt, hãy tự kiểm tra nghĩa, đặt câu với từ mới trong Speaking, hoặc viết đoạn văn ngắn để ghi nhớ sâu hơn.
- Bước 4: Duy trì và điều chỉnh. Với từ quen thuộc, tăng khoảng cách giữa các lần ôn; Với từ khó hơn, bạn hãy đưa trở lại lịch ôn dày hơn. Việc linh hoạt điều chỉnh giúp hệ thống Spaced Repetition phù hợp hơn với từng người, đảm bảo từ vựng được nhớ lâu và sử dụng thành thạo.
Học qua collocation và thông qua trực quan hoá
Để học từ vựng IELTS mà không bị quên, điều quan trọng không phải là nhồi nhét hàng trăm từ mới mỗi ngày, mà là cách bạn ghi nhớ và ứng dụng chúng. Một trong những phương pháp được nhiều chuyên gia khuyến khích là học qua collocation và cụm từ. Thay vì học riêng lẻ từ “make”, bạn có thể học các cụm như “make a decision”, “make progress” hoặc “make an effort”. Cách học này giúp bạn nắm rõ cách dùng tự nhiên trong tiếng Anh học thuật, đồng thời tăng khả năng sử dụng đúng trong Writing và Speaking vốn là hai kỹ năng dễ mất điểm vì diễn đạt sai collocation.
Song song với đó, hãy chủ động ứng dụng từ mới ngay sau khi học. Bạn có thể viết câu, đặt câu hỏi, hoặc biến việc luyện Speaking, Writing thành cơ hội để thử dùng từ mới. Theo các nghiên cứu về trí nhớ, việc chủ động gợi nhớ lại thông tin thay vì chỉ đọc thụ động lại các từ mới giúp não bộ ghi nhớ sâu hơn.
Ngoài ra, trong quá trình luyện đề Listening và Reading, bạn sẽ gặp vô vàn từ vựng trong ngữ cảnh thật. Việc note lại các từ, cụm mà bạn chưa biết, sau đó học lại kèm ví dụ thực tế, sẽ giúp bạn hiểu được ngữ nghĩa, sắc thái và cách dùng trong từng tình huống.
Một phương pháp hữu ích khác là thị giác hóa. Não bộ con người có khả năng ghi nhớ hình ảnh tốt hơn chữ viết khô khan. Bạn có thể gắn từ mới với hình ảnh minh họa, vẽ sơ đồ mindmap để kết nối từ cùng chủ đề, hoặc tự tạo câu chuyện ngắn có chứa từ cần học. Khi từ vựng gắn liền với một hình ảnh hoặc cảm xúc, chúng sẽ trở thành ký ức sống động hơn và khó quên hơn.
Khi biết áp dụng các phương pháp khoa học như Spaced Repetition, học qua collocation, hay gắn từ với ngữ cảnh thực tế, bạn sẽ nhớ lâu hơn và sử dụng chính xác hơn. Hãy cùng JOLO English áp dụng những những phương pháp học từ vựng này ngay hôm nay để nâng cao vốn từ vựng và chuẩn bị cho kì thi IELTS.
Hãy đến với JOLO English ngay hôm nay để trải nghiệm các khóa học và thi thử trên máy cùng AI! Liên hệ ngay với JOLO tại https://hoc-ielts.jolo.edu.vn/ hoặc qua hotline 093.618.7791 để bắt đầu hành trình của bạn!
