Định hình sự tự tin ở trẻ với 17 điều bố mẹ cần làm cho con

“Sự tự tin là món quà tuyệt vời nhất mà bố mẹ có thể mang đến cho con.”

Carl Pickhardt, nhà tâm lý học và là tác giả của 15 cuốn sách về Nghệ thuật Làm cha mẹ, cho rằng những trẻ thiếu tự tin hay gặp khó khăn trong việc trải nghiệm những điều mới mẻ hoặc chấp nhận thử thách, bởi các con sợ cảm giác thất bại hoặc làm người khác thất vọng. Điều này là điều kìm hãm sự phát triển của trẻ trong cuộc sống, cũng như khả năng thành công trong sự nghiệp.

“Kẻ thù của sự tự tin chính là cảm giác chán nản và lo sợ.”, Carl nhận định. Vì thế, nhiệm vụ của cha mẹ là khuyến khích và hỗ trợ con trong những nỗ lực chinh phục khó khăn ngay ở những năm tháng đầu đời.

Sau đây là 17 nguyên tắc hành động mà bố mẹ nên tuân thủ để giúp con định hình và phát triên sự tự tin trong suốt quá trình trưởng thành.

1. Trân trọng nỗ lực của con, bất kể dù thất bại hay thành công.

Khi con đang học cách lớn khôn, hành trình thường quan trọng hơn điểm đến. Vì vậy, dù con chiến thắng hay vô tình làm hỏng chuyện, hãy cổ vũ những nỗ lực của con. Không bao giờ nên khiến một đứa trẻ phải thấy xấu hổ vì đã cố gắng.

“Về lâu dài, những nỗ lực bền bỉ có tác dụng xây dựng sự tự tin nhiều hơn là sự thành công chớp nhoáng."

2. Khuyến khích phát triển năng lực trên cơ sở rèn luyện:

Hãy động viên con luyện tập môn gì đó mà con yêu thích, nhưng đừng đặt quá nhiều áp lực hay kỳ vọng lên con.

Harmony Shu, thần đồng piano nổi tiếng thế giới, trả lời phỏng vấn trong show truyền hình Ellen DeGeneres rằng cô bắt đầu tập chơi đàn khi chỉ mới 3 tuổi.

“Khi kỳ vọng lạc quan được đầu tư bởi việc rèn luyện chăm chỉ, thì sự tiến bộ nhất định sẽ đến.”

3. Để con tự mình tìm hiểu và giải quyết vấn đề

Nếu bố mẹ giúp con làm hết những việc khó khăn, con sẽ không thể phát triển được khả năng hoặc sự tự tin để tự mình giải quyết được các vấn đề hóc búa.

“Sự giúp đỡ quá mức từ cha mẹ có thể cản trợ sự tự tin hình thành từ việc trẻ tự tìm tòi, mầy mò và tự thân vận động.”

4. Để con sống đúng tuổi

Không nên kỳ vọng con luôn hành động giống một người trưởng thành. “Khi trẻ cảm thấy chỉ có cố gắng thể hiện như người lớn mới là đủ tốt, tiêu chuẩn phi thực tế đó sẽ khiến trẻ không muốn cố gắng nữa."

lop-tieng-anh-cho-be

5. Khuyến khích tính tò mò

Đôi khi, chuỗi dài những câu hỏi bất tận của trẻ có thể gây mệt mỏi, nhưng đó cũng là một điều đáng động viên. Giáo sư Paul Harris từ ĐH Harvard, trong trả lời phỏng vấn với tờ The Guardian, đã cho rằng việc đặt câu hỏi là một bài tập vô cùng hữu ích cho sự phát triển của trẻ bởi điều đó cho thấy trẻ nhân ra “có rất nhiều điều mà chúng không biết, có một thế giới tri thức vô hình mà chúng chưa từng được ghé thăm”.

Khi bắt đầu tuổi đi học, những đứa trẻ được khuyến khích trí tò mó thường có đầu óc sắc sảo hơn những bạn cùng lớp. Đó là bởi chúng đã quen với việc tiếp nhận và xử lý thông tin, do đó tư duy học tập của trẻ cũng nhạy bén hơn.

6. Cho trẻ những thử thách mới

Hãy cho con thấy con có thể vượt qua từng mục tiêu nho nhỏ để đạt được một thành tựu lớn. “Cha mẹ có thể nuôi dưỡng sự tự tin ở trẻ bằng cách tăng cường ý thức trách nhiệm của con về những việc con cần làm cho chính mình.”

7. Tránh tạo cho con đường tắt hoặc ngoại lệ

Được đối xử đặc biệt có thể dẫn đến sự thiếu tự tin. Đặc quyền thường không phải là tiền đề tốt cho khả năng tự dựa vào chính mình.

8. Không bao giờ chỉ trích những nỗ lực của con

Không có gì khiến trẻ chán nản hơn là việc những nỗ lực của mình bị chỉ trích. Hãy cho con những góp ý và gợi ý hữu ích, nhưng đừng bao giờ nói với trẻ rằng những việc chúng đang làm thật tồi tệ.

Nếu con có cảm giác sợ thất bại vì chúng sợ làm mọi người nổi cáu hoặc thất vọng, chúng sẽ không bao giờ muốn thử những điều mới mẻ nữa.

9. Coi sai lầm là cơ hội để học hỏi

“Học từ sai lầm giúp hình thành sự tự tin, nhưng điều đó chỉ xảy ra khi bố mẹ cho phép con coi sai lầm là cơ hội để trưởng thành."

Đừng quá bảo vệ con. Hãy cho phép con được sai, và giúp con nhận ra chúng có thể hoàn thiện để làm tốt hơn như thế nào.

hoat-dong-ngoai-khoa-tieng-anh

10. Mở cánh cửa tới những trải nghiệm mới

Bố mẹ là người có trách nhiệm mở rộng cơ hội và trải nghiệm của con, để con có thể xây dựng sự tự tin và bước ra ngoài thế giới rộng lớn.

Cho trẻ thường xuyên tiếp cận với những trải nghiệm mới cũng giúp trẻ nhận ra, dù mọi việc có vẻ bỡ ngỡ và đáng sợ như thế nào, con cũng có thể vượt qua chúng.

11. Dạy con những gì mà bố mẹ làm giỏi nhất

Bố mẹ là người hùng của con, ít nhất là khi con còn nhỏ.

Hãy sử dụng “năng lực” đó để chỉ dạy cho con cách suy nghĩ, ứng xử và nói năng. Hãy là hình mẫu cho con học theo.

12. Đừng nói với trẻ rằng bạn lo lắng cho con

Sự lo lắng của bố mẹ có thể là một nhân tố khiến trẻ cảm thấy bất an, thiếu tự tin.

13. Động viên con khi con đối mặt với nghịch cảnh

Cuộc sống rất khó khăn và không công bằng, và mọi đứa trẻ đều cần học được điều đó.

Khi trẻ đương đầu với khó khăn, bố mẹ nên giúp con chỉ ra việc vượt qua những thử thách này sẽ giúp con tăng cường sức chịu đựng và sự khôn ngoan như thế nào.

Điều quan trọng là cần nhắc trẻ luôn ghi nhớ rằng, mọi con đường đi đến thành công đều có trở ngại kèm theo.

14. Hỗ trợ và giúp đỡ con, nhưng không thái quá

Giúp đỡ con quá nhiều có thể khiến trẻ bị ỉ lại và thui chột khả năng tự thân vận động.

lop-tieng-anh-tre-em

15. Cổ vũ sự can đảm của con khi dám thử những điều mới

Dù đó là khi con mới đăng ký gia nhập đội bóng ở trường, hay thử đi chuyến dã ngoại xa nhà đầu tiên, bố mẹ cũng nên khen ngợi sự mạnh dạn của con. Có thể nói những điều đơn giản như “Con thật dũng cảm khi thử làm việc này”.

“Sự thoải mái đến từ việc gắn bó với những thứ quen thuộc; sự can đảm là thứ cần để thử sức với điều mới mẻ và khác biệt.”

16. Ủng hộ niềm yêu thích việc học

Trể thường quan sát bố mẹ và bắt chước cách người lớn phản ứng với mọc việc. Vì vậy, nếu bố mẹ cảm thấy thích thú với việc con mới tập bơi, hoặc học một ngoại ngữ mới, trẻ con cũng sẽ phần nào thấy phấn khích vì việc đó.